Πως μπορώ να βελτιώσω την συγκέντρωσή μου και να αποδώσω καλύτερα;;
O Michael Jordan αναφέρει: “Πιστεύω μερικές φορές ότι ο φόβος πηγάζει από έλλειψη εστίασης στο αντικείμενο ή αυτοσυγκέντρωσης, ειδικά στον αθλητισμό. Αν κάθε φορά που ετοιμαζόμουν για ελεύθερες βολές σκεφτόμουν ότι δέκα εκατομμύρια άνθρωποι με παρακολουθούν από την άλλη πλευρά του φακού, δε θα κατάφερνα τίποτα. Έτσι προσπαθούσα να κάνω απλώς αυτό που ήδη ήξερα. Αναλογιζόμουν όλες εκείνες τις φορές που έριχνα ελεύθερες βολές στην προπόνηση, κι έκανα τις ίδιες κινήσεις με την ίδια τεχνική όπως χιλιάδες άλλες φορές. Πρέπει να ξεχνάς το αποτέλεσμα. Ξέρεις ότι κάνεις σωστές κινήσεις. Άρα χαλαρώνεις και το κάνεις. Έτσι κι αλλιώς δεν μπορείς να κάνεις τίποτα περισσότερο. Δεν είναι όλα στο χέρι σου, άρα γιατί να ανησυχείς;»
Έτσι λοιπόν, είναι πολύ συχνό το φαινόμενο να παρατηρούμε αθλητές κατά την διάρκεια του αγώνα στο γήπεδο ή ακόμα και της προπόνησης, να μην μπορούν να αποδώσουν στο μέγιστο των ικανοτήτων τους. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους, όπως τα υψηλά επίπεδα άγχους, τραυματισμούς, χαμηλή αυτοπεποίθηση, μειωμένη συγκέντρωση και προσοχή.
Η συγκέντρωση ορίζεται ως ο περιορισμός, η προσήλωση της προσοχής σε συγκεκριμένα ερεθίσματα και η διατήρησή τους στο ερέθισμα που επιλέχτηκε. Είναι δηλαδή, η ικανότητα διατήρησης της προσοχής στο επιλεγόμενο ερέθισμα για μια χρονική περίοδο. Θεωρείται μια σύνθετη διαδικασία, αφού ο αθλητής κατά την διάρκεια της δραστηριότητας ταυτόχρονα σκέφτεται, αισθάνεται και βλέπει. Η ποιότητα όμως της σκέψης, το εάν είναι δηλαδή καλή ή κακή, σχετική ή άσχετη με την δραστηριότητα, το είδος των συναισθημάτων και η κατεύθυνση της προσοχής επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό την αυτοσυγκέντρωση.
Γιατί είναι χρήσιμη η συγκέντρωση;
Όταν η σκέψη του αθλητή αποσπάται, τότε ο αθλητής είναι πιθανόν να παραβλέψει τα ερεθίσματα που είναι σχετικά με την εκτέλεση, με αποτέλεσμα την μείωση της απόδοσης. Η συγκέντρωση όπως έχει λεχθεί και πιο πάνω επηρεάζεται από εξωτερικά και εσωτερικά ερεθίσματα.
Πώς μπορεί ένας αθλητής να βελτιώσει την συγκέντρωση του είτε κατα την προπόνηση είτε κατά την διάρκεια του αγώνα;
Για τη βελτίωση της αυτοσυγκέντρωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν:
(α) Οι τεχνικές χαλάρωσης και ρύθμισης του στρες (πχ αναπνοές, προοδευτική μυική χαλάρωση), συνδιάζοντας την εξάσκηση με την βελτίωση της συγκέντρωσης.
(β) Οι τυποποιημένες ρουτίνες με πριν την εκτέλεση με την έννοια των προκαθορισμένων σειρών ενεργειών και σκέψεων ή εικόνων, με στόχο την εστίαση της προσοχής.
(γ) Χρήση του θετικού αυτοδιαλόγου: λέξεις ή φράσεις κλειδιά πριν την εκτέλεση της τεχνικής ή της άσκησης.
(δ) Νοερή προπόνηση, τόσο με την έννοια της εκτέλεσης μιας κίνησης πρίν απο την πραγματική εκτέλεση, όσο και με το ημερίσιο πρόγραμμα νοερής προπόνησης.
(ε) Διαχείριση των σκέψεων – κυρίως των αρνητικών- έτσι ώστε ο αθλητής να μπορέσει να συγκεντρωθεί στην εκτέλεση.
Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων της συγκέντρωσης απαιτείται συνδιασμός διαφόρων τεχνικών. Με την βοήθεια του Αθλητικού ψυχολόγου, κάθε αθλητής θα καθιερώσει τις δικές του ρουτίνες.
Η αυτοσυγκέντρωση είναι ένας από τους παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση και συνάμα την επιτυχία του αθλητή. Χωρίς αυτοσυγκέντρωση ένας αθλητής δεν μπορεί να αποδώσει στο μέγιστο των δυνατοτήτων του. Έτσι, Αθλητής, Προπονητής αλλά και Αθλητικός ψυχολόγος με σωστή συνεργασία μπορούν να δουλέψουν και να βοηθήσουν τον πρώτο, να μάθει να διαχειρίζεται τα ερεθίσματα που επηρεάζουν την ποιότητα της αυτοσυγκέντρωσης του.
Θάλεια Παναγή
Director of clearmindpro.com